Ενδομητρίωση: Συμπτώματα, Διάγνωση και Θεραπεία

Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως, συχνά χωρίς να διαγνωστεί έγκαιρα. Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο (τον ιστό που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας) αναπτύσσεται εκτός αυτής, κυρίως στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, το περιτόναιο και σε ορισμένες περιπτώσεις στην ουροδόχο κύστη ή στο έντερο.

Συμπτώματα της Ενδομητρίωσης

Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, αλλά τα πιο συχνά περιλαμβάνουν:

• Έντονος πόνος κατά την έμμηνο ρύση (δυσμηνόρροια), ο οποίος μπορεί να ξεκινάει πριν την περίοδο και να συνεχίζεται μετά το τέλος της.
• Χρόνιος πυελικός πόνος που μπορεί να είναι σταθερός ή κυκλικός.
• Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία), ιδιαίτερα βαθιά μέσα στον κόλπο.
• Διαταραχές στην περίοδο, όπως πολύ βαριά ή ακανόνιστη αιμορραγία.
• Δυσκολία στη σύλληψη (υπογονιμότητα) – πολλές γυναίκες με ενδομητρίωση δυσκολεύονται να μείνουν έγκυες.
• Πόνος κατά την ούρηση ή την αφόδευση, ειδικά κατά τη διάρκεια της περιόδου.
• Κόπωση, φούσκωμα, ναυτία ή άλλα γαστρεντερικά προβλήματα που μιμούνται το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).

Η ένταση των συμπτωμάτων δεν ανταποκρίνεται απαραίτητα στη σοβαρότητα της νόσου. Μερικές γυναίκες με ήπια ενδομητρίωση μπορεί να έχουν έντονα συμπτώματα, ενώ άλλες με προχωρημένη μορφή να μην έχουν καθόλου.

Διάγνωση της Ενδομητρίωσης

Η διαγνωστική διαδικασία περιλαμβάνει:

• Ιατρικό Ιστορικό & Κλινική Εξέταση – Ο γυναικολόγος θα αξιολογήσει τα συμπτώματά σας και θα πραγματοποιήσει μια γυναικολογική εξέταση για πιθανές ανωμαλίες.
• Υπερηχογράφημα (διακολπικό ή κοιλιακό) – Μπορεί να ανιχνεύσει κύστεις στις ωοθήκες (ενδομητριώματα) ή άλλα σημάδια ενδομητρίωσης.
• Μαγνητική Τομογραφία (MRI) – Προσφέρει λεπτομερή εικόνα των εσωτερικών οργάνων και μπορεί να εντοπίσει περιοχές ενδομητριώδους ιστού.
• Λαπαροσκόπηση (ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση) – Η πιο αξιόπιστη μέθοδος διάγνωσης, καθώς επιτρέπει στον γιατρό να δει άμεσα τις εστίες της ενδομητρίωσης και να πάρει βιοψία για επιβεβαίωση.

Θεραπευτικές Επιλογές για την Ενδομητρίωση

Οι επιλογές αντιμετώπισης της ενδομητρίωσης στοχεύουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής της γυναίκας.

1. Συντηρητική Θεραπεία (Φαρμακευτική Αντιμετώπιση)

Αναλγητικά – Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφαίνη ή η ναπροξένη μπορούν να μειώσουν τον πόνο.

Ορμονικές Θεραπείες – Στοχεύουν στη μείωση ή καταστολή της ανάπτυξης του ενδομητριώδους ιστού:

• Αντισυλληπτικά χάπια (συνδυασμός οιστρογόνου-προγεστερόνης) για ρύθμιση του κύκλου και μείωση της αιμορραγίας.
• Προγεσταγόνα ή ενδομήτρια συσκευή (IUD) με λεβονοργεστρέλη για τον περιορισμό της ανάπτυξης του ιστού.
• Αναστολείς GnRH που προκαλούν προσωρινή εμμηνόπαυση και μειώνουν τα συμπτώματα.

2. Χειρουργική Αντιμετώπιση

• Λαπαροσκοπική αφαίρεση των εστιών – Προτείνεται σε γυναίκες με έντονα συμπτώματα ή προβλήματα γονιμότητας. Αφαιρεί τον έκτοπο ιστό και μπορεί να μειώσει τον πόνο.
• Ολική υστερεκτομή (σε σοβαρές περιπτώσεις) – Σε γυναίκες που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες και έχουν ολοκληρώσει την αναπαραγωγική τους πορεία.

Υποστηρικτική Θεραπεία & Εναλλακτικές Μέθοδοι

Άσκηση & Διατροφή – Η συστηματική άσκηση, η μεσογειακή διατροφή και η αποφυγή τροφών που προκαλούν φλεγμονή (ζάχαρη, γλουτένη, γαλακτοκομικά) μπορεί να βοηθήσουν.

Συμπληρωματικές θεραπείες – Ο βελονισμός, η φυσιοθεραπεία πυελικού εδάφους και η γιόγκα μπορούν να μειώσουν τον χρόνιο πόνο.

Διαχείριση Στρες – Η ενδομητρίωση μπορεί να επιδεινωθεί από το άγχος, επομένως τεχνικές διαχείρισης του στρες και ψυχολογική υποστήριξη μπορούν να φανούν χρήσιμες.

Ενδομητρίωση και Γονιμότητα

Περίπου το 30-50% των γυναικών με ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σύλληψη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλές επιλογές, όπως:

• Λαπαροσκοπική αποκατάσταση για βελτίωση της γονιμότητας.
• Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) σε σοβαρές περιπτώσεις.

Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τις πιθανότητες σύλληψης.

Συμπέρασμα

Η ενδομητρίωση είναι μια περίπλοκη αλλά διαχειρίσιμη πάθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπεία μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των γυναικών που πάσχουν από αυτήν. Εάν εμφανίζετε ύποπτα συμπτώματα, μην διστάσετε να συμβουλευτείτε έναν ειδικό γυναικολόγο για αξιολόγηση και κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.

Η υγεία σας είναι προτεραιότητα – μην αγνοείτε τα σημάδια!