Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, Ενδιαφέροντα Νέα

Το μεγάλο επιστημονικό γεγονός του 2017 που έφερε τη νέα εποχή στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή παγκοσμίως!

Αναμφίβολα, η γέννηση ενός υγιούς αγοριού με τη μέθοδο Spindle Transfer ή αλλιώς με τη μέθοδο της Μεταφοράς Μητρικής Ατράκτου, στις αρχές του 2017 γράφτηκε με ανεξίτηλο μελάνι στην Ιστορία της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και όρισε την αρχή μιας νέας εποχής για τους επιστήμονες παγκοσμίως.

Την πρώτη αυτή γέννηση του υγιούς αγοριού χωρίς τη Μιτοχονδριακή ασθένεια που έφερε η μητέρα του, χάρη σε μια πρωτοποριακή τεχνική αντικατάστασης του προβληματικού Μιτοχονδριακού DNA του ωαρίου της μητέρας, με τα υγιή μιτοχόνδρια δανεικού ωαρίου, διαδέχθηκαν κι άλλες, μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού προς το παρόν, αλλά με πολλή μεγάλη σημασία ως προς την μελλοντική προοπτική.

Και μπορεί παγκοσμίως να δόθηκε ο τίτλος «γέννηση μωρού με τρεις βιολογικούς γονείς», ωστόσο η προσέγγιση θα ήταν ακριβέστερη αν επικεντρωνόταν στη διόρθωση του ωαρίου της συγκεκριμένης γυναίκας, που στο Μιτοχονδριακό DNA της, έφερε την πληροφορία της ανίατης ασθένειας. Το γεγονός αυτό αναμφίβολα είναι τεράστιας σημασίας καθώς ανοίγει το δρόμο σε μια σειρά από δυνατότητες εφαρμογής και σε άλλες περιπτώσεις στο μέλλον.

Γιατί είναι σημαντικό;

Οι δυνατότητες που μπορεί μελλοντικά να μας δώσει η εφαρμογή της μεθόδου ίσως ξεπερνούν τη φαντασία μας. Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις διόρθωσης ωαρίων προκειμένου να μην κληροδοτηθούν γενετικές ασθένειες στις επόμενες γενιές αλλά θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες περιπτώσεις επιδιόρθωσης κακής ποιότητας ή γηρασμένων ωαρίων.

Η χώρα μας πρωτοπορεί και είναι μάλιστα η πρώτη παγκοσμίως που ξεκινά την ερευνητική εφαρμογή της μεθόδου προκειμένου να ελεγχθεί σε ποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσε η συγκεκριμένη μέθοδος να ωφελήσει τα ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας. Πολύ σύντομα αναμένεται να υπάρξουν εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση τις οποίες αναμένουμε με πολύ ενδιαφέρον.

Σε ποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσε να αντικατασταθεί το Μιτοχονδριακό DNA;

Γνωρίζουμε ήδη ότι ο ρόλος των μιτοχονδρίων στην ποιότητα των ωαρίων είναι πολύ σημαντικός κυρίως γιατί συνδέεται με τη γονιμοποιητική τους ικανότητα. Επίσης, οι μιτοχονδριακές δυσλειτουργίες φαίνεται πως ενοχοποιούνται σε περιστατικά αποτυχίας εμφύτευσης εμβρύων. Έτσι λοιπόν στη χώρα μας διερευνάται επιστημονικά εάν η τεχνική MST θα μπορούσε να ωφελήσει κι άλλα ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας που έχουν ιστορικό παθήσεων οι οποίες ενοχοποιούνται για εξασθένηση της λειτουργίας των μιτοχονδρίων. Συγκεκριμένα στη χώρα μας, γίνεται μεγάλη έρευνα για το κατά πόσο η τεχνική Μεταφοράς Μητρικής Ατράκτου μπορεί να βοηθήσει ασθενείς με ενδομητρίωση εφόσον έχουν προηγουμένως εξαντληθεί οι υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις, ασθενείς με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS με επαναλαμβανόμενες αποτυχίες στις προσπάθειες εξωσωματικής, γυναίκες αυξημένης αναπαραγωγικής ηλικίας και γυναίκες με επαναλαμβανόμενες αποτυχίες εμφύτευσης καλής ποιότητας εμβρύων ή επαναλαμβανόμενες αποβολές.

Τι είναι το Μιτοχονδριακό DNA;

Κάθε άνθρωπος στα κύτταρά του διαθέτει δύο είδη γενετικού υλικού. Το Μιτοχονδριακό DNA και το πυρηνικό DNA.

  • Το Πυρηνικό DNA το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου, φέρει την πληροφορία του ποιοί είμαστε καθώς κληρονομείται κατά το ήμισυ από την βιολογική μας μητέρα και κατά το ήμισυ από τον βιολογικό μας πατέρα.
  • Το Μιτοχονδριακό DNA που βρίσκεται στα μιτοχόνδρια του κυττάρου κληρονομείται αποκλειστικά και αυτούσιο από τη βιολογική μητέρα.

Στο συγκεκριμένο περιστατικό αντικαταστάθηκε μόνο το Μιτοχονδριακό DNA του ωαρίου κι όχι το Πυρηνικό που καθορίζει την ταυτότητά μας.

Η μέθοδος

Η τεχνική της πυρηνικής μεταμόσχευσης (spindle nuclear transfer ) είναι απλή ως ιδέα. Περιλαμβάνει την αφαίρεση του πυρήνα από το ωάριο της μητέρας και τη μεταφορά του σε ένα απύρηνο ωάριο δότριας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η μητέρα έφερε την πληροφορία της ασθένειας στο Μιτοχόνδρια του ωοκυττάρου της, τα οποία αντικαταστάθηκαν από υγιή Μιτοχόνδρια. Ετσι λοιπόν δημιουργήθηκε ένα νέο διορθωμένο ωάριο, με το πυρηνικό DNA της μητέρας και το Μιτοχονδριακό DNA της δότριας, το οποίο στη συνέχεια γονιμοποιήθηκε με το σπερματοζωάριο του πατέρα και προέκυψε ένα υγιές έμβρυο.