Αντισύλληψη: Ποιες μέθοδοι υπάρχουν και ποια είναι η καταλληλότερη;

Η αντισύλληψη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της γυναικείας υγείας και ελευθερίας κινήσεων. Δεν αφορά μόνο στην πρόληψη μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, αλλά και στον έλεγχο του σώματος, τη δυνατότητα προγραμματισμού της μητρότητας και στη διατήρηση μιας ισορροπημένης σεξουαλικής ζωής.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περισσότερες από 190 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως χρησιμοποιούν κάποια μορφή αντισύλληψης, ενώ σχεδόν το 65% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας δηλώνουν ότι θα ήθελαν να έχουν ακόμη περισσότερη πρόσβαση σε ασφαλείς, εξατομικευμένες επιλογές. Παρ’ όλα αυτά, η ενημέρωση και η καθοδήγηση από ειδικό γυναικολόγο παραμένουν το πιο καθοριστικό βήμα για τη σωστή επιλογή μεθόδου.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ

Οι ορμονικές μέθοδοι, όπως το χάπι, το αντισυλληπτικό δαχτυλίδι, το έμπλαστρο ή το ενδομήτριο σπείραμα με προγεστερόνη, παραμένουν οι πιο αξιόπιστες, με ποσοστά αποτελεσματικότητας που φτάνουν έως και το 99% όταν χρησιμοποιούνται σωστά. Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες που λαμβάνουν συνδυασμένα αντισυλληπτικά όχι μόνο προστατεύονται από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά εμφανίζουν και χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου, ενώ ταυτόχρονα βλέπουν βελτίωση στην ακμή και στη ρύθμιση του κύκλου.

Από την άλλη, οι μη ορμονικές μέθοδοι, όπως το χαλκοσπειράλ, αποτελούν ιδανική λύση για γυναίκες που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να λάβουν ορμόνες. Το ενδομήτριο σπείραμα χαλκού λειτουργεί τοπικά και μπορεί να παραμείνει στη μήτρα έως και δέκα χρόνια, προσφέροντας εξαιρετικά υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας χωρίς να επηρεάζει τον φυσικό κύκλο.

Το προφυλακτικό, ανδρικό ή γυναικείο, εξακολουθεί να είναι η μόνη μέθοδος που προσφέρει διπλή προστασία, τόσο από εγκυμοσύνη όσο και από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, κάτι που το καθιστά απαραίτητο για κάθε νέα ή μη σταθερή σχέση.

ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ

Το λεγόμενο  «χάπι της επόμενης μέρας» έχει σώσει εκατομμύρια γυναίκες από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Μελέτες από το European Journal of Contraception δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα φτάνει το 95% όταν ληφθεί μέσα στις πρώτες 24 ώρες. Ωστόσο, πρόκειται για λύση έκτακτης ανάγκης και όχι για τακτική χρήση, καθώς η υψηλή δόση ορμονών μπορεί να επηρεάσει προσωρινά τον κύκλο.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ

Η επιστήμη δεν σταματά να εξελίσσεται και το ίδιο ισχύει για την αντισύλληψη. Ήδη σε πανεπιστήμια όπως το Harvard και το Karolinska Institute, βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες για ανδρικά αντισυλληπτικά χάπια, τα οποία δρουν προσωρινά και αναστρέψιμα, μειώνοντας την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων χωρίς να επηρεάζουν τα επίπεδα τεστοστερόνης.

Παράλληλα, νέες τεχνολογίες στοχεύουν σε μη ορμονικές μεθόδους για γυναίκες, όπως gel που μπλοκάρουν τη γονιμοποίηση, νανοσυστήματα που απελευθερώνουν μόρια προγεστερόνης μόνο όταν πλησιάζει η ωορρηξία, αλλά και «έξυπνα» εμφυτεύματα που μπορούν να ελέγχονται εξ΄αποστάσεως, επιτρέποντας τη διακοπή ή επανενεργοποίηση της αντισύλληψης ανά πάσα στιγμή.

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο The Lancet, η επόμενη δεκαετία αναμένεται να φέρει επανάσταση στις εξατομικευμένες αντισυλληπτικές λύσεις, με στόχο την πλήρη προσαρμογή σε κάθε γυναικείο οργανισμό και τρόπο ζωής.

H EΠΙΛΟΓΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ

Καμία μέθοδος δεν είναι «η καλύτερη» για όλες. Η σωστή αντισύλληψη εξαρτάται από την ηλικία, το ιατρικό ιστορικό, τη συχνότητα των επαφών, τη σταθερότητα της σχέσης και την επιθυμία για μελλοντική εγκυμοσύνη. Η συζήτηση με τον γυναικολόγο είναι καθοριστική, γιατί μέσα από την εξατομικευμένη αξιολόγηση μπορεί να επιλεγεί η λύση που εξασφαλίζει αποτελεσματικότητα, ασφάλεια και ισορροπία.

Η σωστή ενημέρωση είναι δύναμη. Η αντισύλληψη δεν περιορίζει τη γυναικεία φύση — την ενδυναμώνει. Είναι το μέσο για να ορίζει κάθε γυναίκα το σώμα, τον χρόνο και τη ζωή της, με σεβασμό, γνώση και υποστήριξη από τον γιατρό της.