Eμμηνόπαυση και περιεμμηνόπαυση: Τι συμβαίνει πραγματικά στο σώμα της γυναίκας
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική εξέλιξη στη ζωή κάθε γυναίκας. Δεν πρόκειται για ασθένεια, αλλά μια μετάβαση σε μια διαφορετική φάση του οργανισμού, όπως αντίστοιχα η εφηβεία. Πολλές γυναίκες όμως νιώθουν ότι «κάτι δεν πάει καλά», πριν ακόμα σταματήσει ο κύκλος τους. Αυτή είναι η λεγόμενη περιεμμηνόπαυση. Το στάδιο δηλαδή πριν την εμμηνόπαυση, όπου αρχίζουν να αλλάζουν τα επίπεδα των ορμονών.
Τι είναι η περιεμμηνόπαυση
Η περιεμμηνόπαυση συνήθως ξεκινά περίπου στα μέσα ή στα τέλη των 40 (μερικές φορές και νωρίτερα). Διαρκεί μερικά χρόνια και είναι η περίοδος που τα οιστρογόνα, οι κύριες γυναικείες ορμόνες, αρχίζουν να μειώνονται σταδιακά.
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι:
- Εξάψεις ή νυχτερινές εφιδρώσεις
- Διαταραχές ύπνου
- Απότομες αλλαγές στη διάθεση ή ευερεθιστότητα
- Ξηρότητα στον κόλπο
- Μείωση της λίμπιντο
- Αύξηση βάρους, φούσκωμα ή μεταβολές στον κύκλο
Όταν περάσουν 12 μήνες χωρίς καθόλου περίοδο, τότε μπορούμε να θεωρήσουμε ότι μια γυναίκα έχει μπει στην εμμηνόπαυση. Η μέση ηλικία είναι γύρω στα 50 έτη, αλλά μπορεί να συμβεί νωρίτερα ή αργότερα.
Τι προκαλεί όλα αυτά τα συμπτώματα;
Τα οιστρογόνα και η προγενεστερόνη επηρεάζουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου, του δέρματος, των οστών, της καρδιάς, καθώς και τη διάθεση. Όταν τα επίπεδά τους μειώνονται, ο οργανισμός προσπαθεί να προσαρμοστεί και αυτή η προσαρμογή είναι που προκαλεί τα συμπτώματα.
Πώς μπορεί να βοηθήσει ο γυναικολόγος
Ο γυναικολόγος είναι ο πιο κατάλληλος άνθρωπος για να σας καθοδηγήσει σωστά.
Η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει:
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής
- Καλός ύπνος και σταθερό ωράριο
- Ισορροπημένη διατροφή με φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνη, ασβέστιο και βιταμίνη D
- Τακτική άσκηση (ιδανικά συνδυασμός περπατήματος, pilates, yoga ή αντιστάσεων)
- Διαχείριση άγχους
- Ορμονική θεραπεία (HRT)
Για όσες γυναίκες έχουν έντονα συμπτώματα, η ορμονική θεραπεία μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση. Σήμερα, οι θεραπείες είναι πιο ασφαλείς και εξατομικευμένες από ποτέ. Η αγωγή μπορεί να χορηγηθεί σε μορφή δισκίων, επιθέματος, γέλης ή σπρέι. Αν έχετε μήτρα, συνδυάζεται με προγεστερόνη για προστασία του ενδομητρίου, ενώ αν δεν έχετε μήτρα, χρειάζεται μόνο οιστρογόνο
Οι μελέτες δείχνουν ότι για τις περισσότερες υγιείς γυναίκες κάτω των 60 ετών, ή σε διάστημα 10 ετών από την εμμηνόπαυση, τα οφέλη της ορμονικής θεραπείας υπερτερούν των κινδύνων, αρκεί να υπάρχει ιατρική παρακολούθηση.
- Τοπική θεραπεία για ξηρότητα κόλπου (GSM)
Αν το βασικό σας σύμπτωμα είναι η κολπική ξηρότητα, πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή συχνές ουρολοιμώξεις, τότε υπάρχουν τοπικά οιστρογόνα σε μορφή κρέμας, δακτυλίου ή δισκίου που δρουν μόνο τοπικά και είναι εξαιρετικά ασφαλή.
Ακόμα και γυναίκες με ιστορικό καρκίνου μαστού μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν μετά από ιατρική αξιολόγηση.
- Μη ορμονοεπεμβατικές λύσεις για τις εξάψεις
- Φάρμακα που δρουν στον εγκέφαλο (SSRIs/SNRIs, π.χ. βενλαφαξίνη, παροξετίνη)
- Γκαμπαπεντίνη για νυχτερινές εξάψεις
- Νεότερα σκευάσματα, όπως το Fezolinetant, το πρώτο μη ορμονικό φάρμακο ειδικά για εξάψεις, εγκεκριμένο από τον FDA και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Πόσο διαρκεί η εμμηνόπαυση;
Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν μερικούς μήνες έως και αρκετά χρόνια, με την πιο έντονη περίοδο να είναι τα πρώτα 1-2 χρόνια μετά τη διακοπή της περιόδου. Η ένταση και η διάρκεια διαφέρουν σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα.
Υγεία των οστών και της καρδιάς
Τέλος, τα οιστρογόνα προστατεύουν φυσικά την καρδιά και τα οστά. Όταν μειώνονται, αυξάνεται ο κίνδυνος οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών προβλημάτων. Η σωστή διατροφή, η άσκηση, η επάρκεια σε βιταμίνη D και, όπου χρειάζεται, η ορμονική θεραπεία, βοηθούν σημαντικά στη διατήρηση της καλής υγείας.
Συμπέρασμα: Η εμμηνόπαυση πρόκειται για ένα φυσικό στάδιο ζωής, αναλογικά ίσως το μεγαλύτερο σε διάρκεια, και συμβολίζει τη συνέχεια, όχι το τέλος. Με τη σωστή ενημέρωση, την υποστήριξη των ειδικών και τη φροντίδα στο σώμα σας, μπορεί να αποτελέσει μια περίοδο αληθινής αναγέννησης, όπου θα επαναπροσδιορίσετε τον πολύτιμο εαυτό σας, χωρίς άγχος, αλλά με αισιοδοξία, δύναμη και αυτοπεποίθηση!
