Εμβόλιο COVID-19 κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό. Τι ισχύει.
Απαντήσεις στις συχνές ερωτήσεις σας
Κινδυνεύουν περισσότερο οι έγκυες γυναίκες να νοσήσουν από COVID-19;
Παρότι ο συνολικός κίνδυνος λοίμωξης COVID-19 στην κύηση είναι χαμηλός, φαίνεται ότι οι έγκυες με συμπτωματική νόσο COVID-19 διατρέχουν διπλάσιο ή και τριπλάσιο κίνδυνο για πρόωρο τοκετό. Επιπλέον, ένα μικρό ποσοστό μπορεί να παρουσιάσει αυξημένη πιθανότητα σοβαρής νόσου, που περιλαμβάνει την ανάγκη εντατικής νοσηλείας, μηχανικού αερισμού και θανάτου. Η πιθανότητα σοβαρής νόσου αυξάνει όταν η έγκυος είναι υπέρβαρη ή παχύσαρκη, ανήκει στη μαύρη ή την ασιατική φυλή, παρουσιάζει συν-νοσηρότητες όπως σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση ή άσθμα και έχει ηλικία μεγαλύτερη των 35 ετών.
Είναι ασφαλές το εμβόλιο COVID-19 κατά την εγκυμοσύνη;
Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από τις ΗΠΑ, μετά την εκτεταμένη χρήση των εμβολίων Pfizer/BioNTech και Moderna σε επίπεδο πληθυσμού (και περίπου 90.000 σε έγκυες), δεν έχουν προκύψει μέχρι στιγμής ανησυχητικές ενδείξεις σχετικά με ζητήματα ασφάλειας. Επομένως, ο εμβολιασμός των εγκύων με τα παραπάνω mRNA εμβόλια μπορεί να συστήνεται ταυτόχρονα με τον γενικό πληθυσμό, ανάλογα με την ηλικία και την ομάδα κινδύνου, σε περίπτωση υποκείμενου νοσήματος.Για τα εμβόλια ιικών φορέων (Vaxzevria/AstraZeneca και Janssen/Johnson & Johnson) η εμπειρία στην εγκυμοσύνη είναι πιο περιορισμένη. Για το λόγο αυτό, μέχρις ότου υπάρξουν περισσότερα δεδομένα, προτιμάται η χορήγηση των εμβολίων mRNA (Comirnaty/Pfizer-BioNTech, Moderna).
Τι ισχύει αν εμβολιαστώ χωρίς να γνωρίζω ότι είμαι έγκυος;
Δεν απαιτείται τεστ κυήσεως πριν τον εμβολιασμό, ούτε αναβολή του σε γυναίκες που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν. Σε περίπτωση που μια γυναίκα εμβολιαστεί χωρίς να γνωρίζει ότι είναι έγκυος, δεν συστήνεται διακοπή της κυήσεως, αλλά συμπλήρωση του εμβολιασμού στο προβλεπόμενο μεσοδιάστημα ή, εναλλακτικά, αμέσως μετά τον τοκετό. Δεν συστήνεται τροποποίηση του προγραμματισμού εγκυμοσύνης με βάση τη χορήγηση οποιουδήποτε από τα εμβόλια έναντι COVID-19, δεν προτείνεται τροποποίηση του εμβολιαστικού σχήματος εάν μεταξύ των δόσεων του εμβολίου η δέκτης ανακαλύψει ότι είναι έγκυος.
Τι ισχύει αν βρίσκομαι σε διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Συνιστάται ο εμβολιασμός έναντι του SARS-CoV-2 με οποιαδήποτε τύπο εμβολίου, όλων των γυναικών που είναι σε προσπάθεια εγκυμοσύνης στο άμεσο μέλλον ή βρίσκονται σε διαδικασίες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Τι ισχύει αν πρέπει να κάνω κι άλλο εμβόλιο;
Συστήνεται η ύπαρξη μεσοδιαστήματος 14 ημερών μεταξύ του εμβολιασμού έναντι Covid-19 και των άλλων εμβολίων που πρέπει να χορηγούνται κατά την κύηση, εκτός αν ο άμεσος εμβολιασμός είναι απολύτως αναγκαίος (πχ εμβολιασμός έναντι τετάνου μετά από τραύμα).
Τι ισχύει κατά την περίοδο του θηλασμού;
Γενικά, η χορήγηση εμβολίων που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ζώντων εξασθενημένων κατά την περίοδο του θηλασμού θεωρείται ασφαλής. Επομένως, οι θηλάζουσες μπορούν να εμβολιάζονται με οποιοδήποτε από τα εγκεκριμένα εμβόλια για την COVID-19. Οι υποψήφιες για εμβολιασμό θα πρέπει να ενημερώνονται για την έλλειψη πλήρων δεδομένων ασφάλειας για τα παραπάνω εμβόλια κατά τον θηλασμό.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, σε έγκυες γυναίκες που νόσησαν κατά τη διάρκεια του τοκετού με λοίμωξη SARS-CoV-2 και θήλασαν τα παιδιά τους, ανιχνεύθηκαν εργαστηριακά, αντισώματα στον ορό και του αίματος της μητέρας και του βρέφους ειδικά αντισώματα κατά της πρωτεΐνης ακίδας του κορονοϊού, όπως και αντισώματα ειδικά IGA στο μητρικό γάλα και το σάλιο του παιδιού, ευρήματα τα οποία δείχνουν ότι ο μητρικός θηλασμός προστατεύει το βρέφος όχι μόνο δίνοντάς του παθητικώς μεταβιβαζόμενα αντισώματα αλλά και εκπαιδεύοντας το ανώριμο ανοσολογικό σύστημα του μωρού να παράγει δικά του προστατευτικά αντισώματα.
Πηγές: ΕΟΔΥ, ΕΜΓΕ