Τι είναι η προγεννητική φροντίδα ή ο προγεννητικός έλεγχος;
Προγεννητική φροντίδα είναι η τακτική παρακολούθηση της υγείας της εγκύου και του εμβρύου, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στο πλαίσιο της προγεννητικής φροντίδας, o γιατρός δίνει στην έγκυο, όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εγκυμοσύνη, το χρονοδιάγραμμα των εξετάσεων αλλά και τις κατάλληλες συμβουλές για την υγιή έκβαση της εγκυμοσύνης.
Τι να περιμένω κατά την πρώτη μου επίσκεψη στο γιατρό;
Κατά την πρώτη σας επίσκεψη προγεννητικού ελέγχου, ο γιατρός θα σας κάνει μια σειρά από ερωτήσεις. Θα σας ζητηθεί η ημερομηνία της πρώτης ημέρας της τελευταίας περιόδου σας. Ο γιατρός σας χρησιμοποιεί την ημερομηνία αυτή, για να υπολογίσει πόσων εβδομάδων έγκυος είστε και να εκτιμήσει την πιθανή ημερομηνία τοκετού. Με βάση την ημερομηνία της τελευταίας περιόδου θα καθοριστεί και το χρονοδιάγραμμα των απαιτούμενων εξετάσεων κατά την εγκυμοσύνη. Κατά την πρώτη σας επίσκεψη στο γιατρό θα υποβληθείτε σε κολπικό υπερηχογράφημα και σε φυσική εξέταση. Είναι πιθανόν να ελεγχθείτε και για Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ).
Τι μπορώ να κάνω για να έχω μια υγιή εγκυμοσύνη;
Είναι σημαντικό να τρώτε υγιεινά τρόφιμα, να προσέχετε τον εαυτό σας και να ξεκουράζεστε. Θα πρέπει να αποφεύγετε οτιδήποτε θα μπορούσε να βλάψει το μωρό σας, όπως το αλκοόλ και το κάπνισμα. Αν παίρνετε φάρμακα θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας καθώς επίσης και για βιταμίνες και παυσίπονα που ενδεχομένως να χρησιμοποιείτε ή να σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε.
Γιατί είναι σημαντικό να τρώτε υγιεινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η σωστή και υγιεινή διατροφή σας κάνει καλό και βοηθά το έμβρυο να αναπτυχθεί. Αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να υιοθετήσετε καλές συνήθειες. Φροντίστε τα μισά γεύματα της ημέρας να περιλαμάβουν λαχανικά και φρούτα και τα άλλα μισά να είναι δημητριακά και πρωτεϊνικά τρόφιμα. Χρειάζεται επίσης να τρώτε μια μικρή ποσότητα γαλακτοκομικών καθημερινά.
Υπάρχουν κάποιες τροφές που πρέπει να αποφεύγω;
Κατά την εγκυμοσύνη, υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που δεν πρέπει να τρώτε ή να τα τρώτε μόνο σε μικρές ποσότητες.
Δεν πρέπει να τρώτε:
- Τα ωμά ή όχι καλά μαγειρεμένα ή όχι καλά ψημένα κρέατα και πουλερικά. Η κατανάλωσή τους μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την εγκυμοσύνη σας καθώς είναι πιθανό να μεταδοθούν μικρόβια όπως π.χ το τοξόπλαμα ή η σαλμονέλα κ.α.
- Καπνιστά κρέατα και άψητα λουκάνικα (χοτ ντογκ κλπ.)
- Ωμά ψάρια, σούσι, γυαλιστερές, κυδώνια κλπ.
- Ωμά αυγά. Να θυμάστε πάντα να ρωτάτε όταν τρώτε κάτι εκτός σπιτιού αν χρησιμοποιήθηκε ωμό αυγό για την παρασκευή του. Ο κίνδυνος της σαλμονέλας ελοχεύει.
- Ωμά λαχανικά που δεν έχετε πλύνει με τα χεράκια σας.
- Γαλακτοκομικά προιόντα που δεν είναι παστεριωμένα. Όπως το ροκφόρ, το μπρι και κάποια άλλα Γαλλικά τυριά. Επίσης απαγορεύονται η φέτα, το κατσικίσιο τυρί και τα αλλαντικά αγνώστου προελεύσεως καθώς υπάρχει κίνδυνος να πάθετε λιστέρια και να ρισκάρετε την εγκυμοσύνη σας.
- Συκώτι, αν και πλούσια πηγή σιδήρου, απαγορεύεται λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Α η οποία ενοχοποιείται για τερατογενέσεις.
Πρέπει να αποφεύγετε:
- Μεγάλα ψάρια: Ξιφίας, καρχαριοειδή γενικώς, σκουμπρί καθώς ενοχοποιούνται για μεγάλη σγκέντρωση υδραργύρου γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του εμβρύου αλλά και του παιδικού εγκεφάλου στη συνέχεια.
- Αλκοόλ: Τα οινοπνευματώδη σε μεγάλες ποσότητες εμποδίζουν την φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου.
- Καφές και καφεϊνούχα ποτά: Έχει αποδεχθεί ότι μπορεί να οδηγήσουν σε αποβολή και χαμηλό βάρος γέννησης του παιδιού.
Πόσο βάρος επιτρέπεται να πάρετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Το επιπλέον βάρος που επιτρέπεται να πάρετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εξαρτάται από το βάρος σας, πριν μείνετε έγκυος. Αν ήσασταν ελιποβαρείς πριν, μπορείτε να πάρετε έως και 18 κιλά το ανώτερο κατά την εγκυμοσύνη. Αν είχατε φυσιολογικό βάρος δεν πρέπει να πάρετε παραπάνω από 11 – 15 κιλά ενώ αν ήσασταν υπέρβαρες ή παχύσαρκες, η αύξηση του βάρους σας δεν πρέπει να ξεπεράσει τα 5 κιλά.
Ποιες βιταμίνες είναι απαραίτητες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Πολύ σημαντική για τις έγκυες γυναίκες είναι μια βιταμίνη της ομάδας Β που ονομάζεται φολικό οξύ. Η λήψη φυλλικού οξέως, πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη σοβαρών εκ γενετής ανωμαλιών του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης του μωρού. Η λήψη σιδήρου ασβεστίου και μαγνησίου είναι επίσης απαραίτητη.
Να περιμένω ότι θα αισθάνομαι κουρασμένη κατά την εγκυμοσύνη;
Είναι αναμενόμενο να αισθάνεστε κουρασμένη στην αρχή της εγκυμοσύνης σας όπως επίσης και λίγες εβδομάδες πριν γεννήσετε. Φροντίστε να κοιμάστε από 8,5 έως 9,5 ώρες κάθε βράδυ. Δώστε προσοχή στα μηνύματα που σας στέλνει το σώμα σας και κατά τη διάρκεια της ημέρας και ξεκουραστείτε. Μην πιέζετε τον εαυτό σας. Η άσκηση και η υγιεινή διατροφή μπορεί να ωθήσουν την ενέργειά σας.
Υπάρχουν κάποιοι ιδιαίτεροι κίνδυνοι για τις έφηβες εγκύους;
Οι έφηβες έγκυοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων προβλημάτων υγείας (όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση ή η αναιμία) απ’ ότι οι έγκυες γυναίκες σε μεγαλύτερη ηλικία. Είναι επίσης πιθανό να έχουν πρόωρο τοκετό. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι ακόμα μεγαλύτεροι για τις έφηβες ηλικίας κάτω των 15 χρόνων ή για όσες δεν λαμβάνουν προγεννητική φροντίδα.
Τι πρέπει να γνωρίζω για το θηλασμό;
Ο θηλασμός θεωρείται ως ο καλύτερος τρόπος για να ταΐσετε το μωρό σας. Το μητρικό γάλα βοηθά το μωρό να αντισταθεί σε ασθένειες και αλλεργίες. Ο θηλασμός είναι επίσης φθηνότερος από το να ταϊζετε το μωρό σας με ξένο γάλα και βοηθά στο να χάσετε τα κιλά της εγκυμοσύνης, πιο εύκολα. Ο θηλασμός συνιστάται για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του μωρού, αλλά ακόμη κι αν γίνει για λίγες εβδομάδες ή μήνες έχει οφέλη για την υγεία του μωρού.
Πότε πρέπει να δείτε το γιατρό σας μετά τη γέννα;
Θα πρέπει να δείτε τον γιατρό σας 4-6 εβδομάδες μετά τη γέννα. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, ο γιατρός σας θα κάνει μια πλήρη εξέταση για διαπιστώσει ότι αναρρώνετε και είστε σε καλή υγεία. Αυτή είναι μια καλή στιγμή για να κάνετε τις ερωτήσεις σας σχετικά με την πορεία της υγείας σας, το θηλασμό, την αντισύλληψη και τις σεξουαλικές επαφές.